ตติยกณฺฑ
๔๕๘, ๔๖๑. กฺวจาทิวณฺณานเมกสฺสรานํ ทฺเวภาโว.
อาทิภูตานํ วณฺณานํ เอกสฺสรานํ กฺวจิ ทฺเวภาโว โหติ.
ติติกฺขติ, ชิคุจฺฉติ, ติกิจฺฉติ, วีมํสติ, พุภุกฺขติ, ปิวาสติ, ททฺทลฺลติ, ททาติ, ชหาติ, จงฺกมติ.
กฺวจีติ กิมตฺถํ? กมฺปติ, จลติ.
๔๕๙, ๔๖๒. ปุพฺโพ’พฺภาโส.
ทฺเวภูตสฺส ธาตุสฺส โย ปุพฺโพ, โส อพฺภาสสญฺโญ โหติ.
ทธาติ, ททาติ, พภูว.
๔๖๐, ๕๐๖. รสฺโส.
อพฺภาเส วตฺตมานสฺส สรสฺส รสฺโส โหติ. ทธาติ, ชหาติ.
๔๖๑, ๔๖๔. ทุติยจตุตฺถานํ ปฐมตติยา.
อพฺภาสคตานํ ทุติยจตุตฺถานํ ปฐมตติยา โหนฺติ.
จิจฺเฉท, พุภุกฺขติ, พภูว, ทธาติ.
๔๖๒, ๔๗๖. กวคฺคสฺส จวคฺโค.
อพฺภาเส วตฺตมานสฺส กวคฺคสฺส จ วคฺโค โหติ.
จิกิจฺฉติ, ชิคุจฺฉติ, ชิฆจฺฉติ, ชิคีสติ, ชงฺคมติ, จงฺกมติ.
๔๖๓, ๕๓๒. มานกิตานํ วตตฺตํ วา.
มานกิตอิจฺเจเตสํ ธาตูนํ อพฺภาสคตานํ วการ ตการตฺตํ โหติ วา ยถาสงฺขฺยํ.
วีมํสติ, ติกิจฺฉติ.
วาติ กิมตฺถํ? จิกิจฺฉติ.
๔๖๔, ๕๐๔. หสฺส โช.
อพฺภาเส วตฺตมานสฺส หการสฺส โช โหติ.
ชหาติ, ชุหฺวติ, ชุโหติ, ชหาร.
๔๖๕, ๔๖๓. อนฺตสฺสิวณฺณากาโร วา.
อพฺภาสสฺส อนฺตสฺส อิวณฺโณ โหติ, อกาโร วา.
ชิคุจฺฉติ, ปิวาสติ, วีมํสติ, ชิฆจฺฉติ, พภูว, ทธาติ.
วาติ กิมตฺถํ? พุภุกฺขติ.
๔๖๖, ๔๘๙. นิคฺคหิตญฺจ.
อพฺภาสสฺส อนฺเต นิคฺคหิตาคโม โหติ วา.
จงฺกมติ, จญฺจลติ, ชงฺคมติ.
วาติ กิมตฺถํ? ปิวาสติ, ททฺทลฺลติ.
๔๖๗, ๕๓๓. ตโต ปามานานํ วา มํ เสสุ.
ตโต อพฺภาสโต ปามานอิจฺเจเตสํ ธาตูนํ วามํอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ สปจฺจเย ปเร.
ปิวาสติ, วีมํสติ.
๔๖๘, ๔๖๒. ฐา ติฏฺโฐ.
ฐาอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส ติฏฺฐาเทโส โหติ วา.
ติฏฺฐติ, ติฏฺฐตุ, ติฏฺเฐยฺย, ติฏฺเฐยฺยุํ.
วาติ กิมตฺถํ? ฐาติ.
๔๖๙, ๔๙๔. ปา ปิโว.
ปาอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส ปิวาเทโส โหติ วา.
ปิวติ, ปิวตุ, ปิเวยฺย, ปิเวยฺยุํ.
วาติ กิมตฺถํ? ปาติ.
๔๗๐, ๕๑๔. ญาสฺส ชา ชํ นา.
ญาอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส ชา ชํ นาอาเทสา โหนฺติ วา.
ชานาติ, ชาเนยฺย, ชานิยา, ชญฺญา, นายติ.
๔๗๑, ๔๘๓. ทิสสฺส ปสฺส ทิสฺส ทกฺขา วา.
ทิสอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส ปสฺส ทิสฺส ทกฺขอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ วา.
ปสฺสติ, ทิสฺสติ, ทกฺขติ, อทกฺข.
วาติ กิมตฺถํ? อทฺทส.
๔๗๒, ๕๓๑. พฺยญฺชนนฺตสฺส โจ ฉปจฺจเยสุ จ.
พฺยญฺชนนฺตสฺส ธาตุสฺส โจ โหติ ฉปจฺจเยสุ ปเรสุ.
ชิคุจฺฉติ, ติกิจฺฉติ, ชิฆจฺฉติ.
๔๗๓, ๕๒๙. โก เข จ.
พฺยญฺชนนฺตสฺส ธาตุสฺส โก โหติ ขปจฺจเย ปเร.
ติติกฺขติ, พุภุกฺขติ.
๔๗๔, ๕๓๕. หรสฺส คี เส.
หรอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส สพฺพสฺเสว คีอาเทโส โหติ สปจฺจเย ปเร.
ชิคีสติ.
๔๗๕, ๕๖๕. พฺรูภูนมาหภูวา ปโรกฺขายํ.
พฺรูภูอิจฺเจเตสํ ธาตูนํ อาหภูวอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ ยถาสงฺขฺยํ ปโรกฺขายํ วิภตฺติยํ.
อาห, อาหุ, พภูว, พภูวุ.
ปโรกฺขายมิติ กิมตฺถํ? อพฺรจุํ.
๔๗๖, ๔๔๒. คมิสฺสนฺโต จฺโฉ วา สพฺพาสุ.
คมุอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส อนฺโต มกาโร จฺโฉ โหติ วา สพฺพาสุ ปจฺจยวิภตฺตีสุ.
คจฺฉมาโน, คจฺฉนฺโต. คจฺฉติ, คเมติ. คจฺฉตุ, คเมตุ. คจฺเฉยฺย. คเมยฺย.อคจฺฉา, อคมา. อคจฺฉี, อคมี. คจฺฉิสฺสติ, คมิสฺสติ. อคจฺฉิสฺสา, อคมิสฺสา.
คมิสฺเสติ กิมตฺถํ? อิจฺฉติ.
๔๗๗, ๔๗๙. วจสฺสชฺชตนิมฺหิ มกาโร โอ.
วจอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส อกาโร โอตฺตมาปชฺชเต อชฺชตนิมฺหิ วิภตฺติมฺหิ.
อโวจ. อโวจุํ.
อชฺชตนิมฺหีติ กิมตฺถํ? อวจ, อวจู.
๔๗๘, ๔๓๘. อกาโร ทีฆํ หิมิเมสุ.
อกาโร ทีฆมาปชฺชเต หิมิมอิจฺเจเตสุ วิภตฺตีสุ.
คจฺฉาหิ, คจฺฉามิ, คจฺฉาม, คจฺฉามฺเห.
มิการคฺคหเณน หิวิภตฺติมฺหิ อกาโร กฺวจิ น ทีฆมาปชฺชเต. คจฺฉหิ.
๔๗๙, ๔๕๒. หิ โลปํ วา.
หิวิภตฺติ โลปมาปชฺชเต วา.
คจฺฉ, คจฺฉาหิ, คม, คมาหิ, คมย, คมยาหิ.
หีติ กิมตฺถํ? คจฺฉติ, คมยติ.
๔๘๐, ๔๙๐. โหติสฺสเรโหเห ภวิสฺสนฺติมฺหิ สฺสสฺส จ.
หูอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส สโร เอห โอห เอตฺตมาปชฺชเต ภวิสฺสนฺติมฺหิ, สฺสสฺส จ โลโป โหติ วา.
เหหิติ, เหหินฺติ, โหหิติ, โหหินฺติ, เหติ, เหนฺติ, เหหิสฺสติ, เหหิสฺสนฺติ, โหหิสฺสติ, โหหิสฺสนฺติ, เหสฺสติ, เหสฺสนฺติ.
หูติ กิมตฺถํ? ภวิสฺสติ, ภวิสฺสนฺติ.
ภวิสฺสนฺติมฺหีติ กิมตฺถํ? โหติ.
๔๘๑, ๕๒๔. กรสฺส สปจฺจยสฺส กาโห.
กรอิจฺเจตสฺส ธาตุสฺส สปจฺจยสฺส กาหาเทโส โหติ วา ภวิสฺสนฺติมฺหิ วิภตฺติมฺหิ, สสฺส จ นิจฺจํ โลโป โหติ.
กาหติ, กาหิติ, กาหสิ, กาหิสิ, กาหามิ, กาหาม.
วาติ กิมตฺถํ? กริสฺสติ, กริสฺสนฺติ.
สปจฺจยคฺคหเณน อญฺเญหิปิ ภวิสฺสนฺติยา วิภตฺติยา ขามิ ขาม ฉามิ ฉามอิจฺจาทโย อาเทสา โหนฺติ. วกฺขามิ, วกฺขาม, วจฺฉามิ, วจฺฉาม.
อิติ อาขฺยาตกปฺเป ตติโย กณฺโฑ.