จตุตฺถกณฺฑ
๒๑๑, ๑๒๖. อตฺตนฺโต หิสฺมิ’มนตฺตํ.
ตสฺส อตฺตโน อนฺโต อนตฺตมาปชฺชเต หิมฺหิ วิภตฺติมฺหิ. อตฺตเนหิ, อตฺตเนภิ.
อตฺตนฺโตติ กิมตฺถํ? ราเชหิ, ราเชภิ.
หิสฺมินฺติ กิมตฺถํ? อตฺตโน.
อนตฺตมิติภาวนิทฺเทเสน อตฺตสทฺทสฺส สกาเทโส โหติ สพฺพาสุ วิภตฺตีสุ.
สโก, สกา, สกํ, สเก.
๒๑๒, ๓๒๙. ตโต สฺมึนิ.
ตโต อตฺตโต สฺมึวจนสฺส นิ โหติ. อตฺตนิ.
๒๑๓, ๑๒๗. สสฺส โน.
ตโตอตฺตโต สสฺส วิภตฺติสฺส โน โหติ, อตฺตโน.
๒๑๔, ๑๒๘. สฺมา นา.
ตโต อตฺตโต สฺมา วจนสฺส นา โหติ. อตฺตนา.
ปุน ตโตคหเณน ตสฺส อตฺตโน ตการสฺเสว รกาโร โหติ สพฺเพสุ วจเนสุ. อตฺรโช, อตฺรชํ.
๒๑๕, ๑๔๑. ฌลโต จ.
ฌลอิจฺเจเตหิ สฺมาวจนสฺส นา โหติ.
อคฺคินา, ทณฺฑินา, ภิกฺขุนา, สยมฺภุนา.
สฺมาติ กิมตฺถํ? อคฺคโย, มุนโย, อิสโย.
๒๑๖, ๑๘๐. ฆปโต สฺมึ ยํ วา.
ตสฺมา ฆปโต สฺมึ วจนสฺส ยํ โหติ วา.
กญฺญายํ, กญฺญาย. รตฺติยํ, รตฺติยา. อิตฺถิยํ, อิตฺถิยา. ยาคุยํ, ยาคุยา. วขุยํ, วธุยา.
๒๑๗, ๑๙๙. โยนํ นิ นปุํสเกหิ.
สพฺเพสํ โยนํ นิ โหติ วา นปุํสเกหิ ลิงฺเคหิ.
อฏฺฐีนิ, อฏฺฐี, อายูนิ, อายู.
นปุํสเกหีติ กิมตฺถํ? อิตฺถิโย.
๒๑๘, ๑๙๖. อโต นิจฺจํ.
อการนฺเตหิ นปุํสกลิงฺเคหิ โยนํ นิ โหติ นิจฺจํ.
ยานิ, ยานิ. ตานิ, ตานิ. กานิ, กานิ. ภยานิ, ภยานิ. รูปานิ, รูปานิ.
๒๑๙, ๑๙๖. สึ.
อการนฺเตหิ นปุํสกลิงฺเคหิ สิวจนสฺส อํ โหติ นิจฺจํ.
สพฺพํ, ยํ, ตํ, กํ, รูปํ.
๒๒๐, ๗๔. เสสโต โลปํ คสิปิ.
ตโต นิทฺทิฏฺเฐหิ ลิเคหิ เสสโต คสิอิจฺเจเต โลปมาปชฺชนฺเต.
โภติ อิตฺถิ, สา อิตฺถี. โภ ทณฺฑิ, โส ทณฺฑี. โภ สตฺถ, โส สตฺถา.โภ ราช, โส ราชา. เสสโตติ กิมตฺถํ? ปุริโส คจฺฉติ.
คสีติ กิมตฺถํ? อิตฺถิยา, สตฺถุสฺส.
๒๒๑, ๒๘๒. สพฺพาสมาวุโส ปสคฺคนิปาตาทีหิ จ.
สพฺพาสํ วิภตฺตีนํ เอกวจนพหุวจนานํ ปฐมา ทุติยาตติยา จตุตฺถี ปญฺจมี
ฉฏฺฐี สตฺตมีนํ โลโป โหติ, อาวุโส อุปสคฺค นิปาตอิจฺเจวมาทีหิ จ, ตฺวํ ปนาวุโส, ตุมฺเห ปนาวุโส, ปทโส ธมฺมํ วาเจยฺย, วิหารํ สฺเว อุปคจฺเฉยฺย.
ป, ปรา, นิ, นี, อุ, ทุ, สํ, วิ, อว, อนุ, ปริ, อธิ, อภิ, ปติ, สุ, อา, อติ, อปิ, อป, อุป, ปหาโร, ปราภโว, นิหาโร, นีหาโร, อุหาโร, ทุหาโร, สํหาโร, วิหาโร, อวหาโร, อนุหาโร, ปริหาโร, อธิหาโร, อภิหาโร, ปติหาโร, สุหาโร, อาหาโร, อติหาโร, อปิหาโร, อปหาโร, อุปหาโร, เอวํ วีสติ อุปสคฺเคหิ จ.
ยถา, ตถา, เอวํ, ขลุ, โข, ตตฺร, อโถ, อถ, หิ, ตุ จ, วา, โว, หํ, อภํ, อลํ, เอว, โห อโห, เห, อเห, เร, อเร, เอวมาทีหิ นิปาเตหิ จ โยเชตพฺพานิ.
จคฺคหณมวธารณตฺถํ.
๒๒๒, ๓๔๒. ปุมสฺส ลิงฺคาทีสุ สมาเสสุ.
ปุมอิจฺเจตสฺส อนฺโต โลปมาปชฺชเต ลิงฺคาทีสุ ปรปเทสุ สมาเสสุ.
ปุลฺลิงฺคํ, ปุมฺภาโว, ปุงฺโกกิโล.
ปุมสฺเสติ กิมตฺถํ? อิตฺถิลิงฺคํ, นปุํสกลิงฺคํ.
ลิงฺคาทีสูติ กิมตฺถํ? ปุมิตฺถี.
สมาเสสูติ กิมตฺถํ? ปุมสฺส ลิงฺคํ.
๒๒๓, ๑๘๘. อํ ยมีโต ปสญฺญโต.
อํ วจนสฺส ยํ โหติ วา อีโต ปสญฺญโต.
อิตฺถิยํ, อิตฺถึ.
ปสญฺญโตติ กิมตฺถํ? ทณฺฑินํ, โภคินํ.
อมิติ กิมตฺถํ? อิตฺถีหิ.
๒๒๔, ๑๕๓. นํ ฌโต กตรสฺสา.
ตสฺมา ฌโต กตรสฺสา อํ วจนสฺส นํ โหติ.
ทณฺฑินํ, โภคินํ.
ฌโตติ กิมตฺถํ? เวสฺสภุํ.
กตรสฺสาติ กิมตฺถํ? กุจฺฉึ.
๒๒๕, ๑๕๑. โยนํ โน.
สพฺเพสํ โยนํ ฌโต กตรสฺสา โน โหติ.
ทณฺฑิโน โภคิโน, เห ทณฺฑิโน, เห โภคิโน.
กตรสฺสาติ กิมตฺถํ? อคฺคโย, มุนโย, อิสโย.
ฌโตติ กิมตฺถํ? สยมฺภุโน.
โยนนฺติ กิมตฺถํ? ทณฺฑินา, โภคินา.
๒๒๖, ๑๕๔. สฺมึ นิ.
ตสฺมา ฌโต กตรสฺสา สฺมึวจนสฺส นิอาเท โส โหติ.
ทณฺฑินิ, โภคินิ.
กตรสฺสาติ กิมตฺถํ? พฺยาธิมฺหิ.
๒๒๗, ๒๗๐. กิสฺส กเว จ.
กิมิจฺเจตสฺส โก จ โหติ วปจฺจเย ปเร.
กฺว คโตสิ ตฺวํ เทวานํ ปิยติสฺส.
จคฺคหเณน อวปจฺจเย ปเรปิ โก จ โหติ. โก ตํนินฺทิตุ มรหติ, กถํ โพธยิตุํ ธมฺมํ.
เวติ กิมตฺถํ? กุโต อาคโตสิ ตฺวํ.
๒๒๘, ๒๗๒. กุ หึหํสุ จ.
กิมิจฺเจตสฺส กุ โหติ หึ หํอิจฺเจเตสุ จ. กุหึ คจฺฉสิ, กุลํ คจฺฉสิ.
จคฺคหเณน หิญฺจนํทาจนํ ปจฺจเยสุ ปเรสุ อญฺญตฺถาปิ กุ โหติ. กุหิญฺจนํ, กุทาจนํ.
๒๒๙, ๒๒๖. เสเสสุ จ.
กิมิจฺเจตสฺส โก โหติ เสเสสุ วิภตฺติปจฺจเยสุ ปเรสุ.
โก ปกาโร กถํ, กํ ปการํ กถํ.
จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํ.
๒๓๐, ๒๖๒. ตฺรโตเถสุ จ.
กิมิจฺเจตสฺส กุ โหติ ตฺรโตถ อิจฺเจเตสุ จ.
กุตฺร, กุโต, กุตฺถ.
จคฺคหณมนุกฑฺฒนตฺถํ,
๒๓๑, ๒๖๓. สพฺพสฺเสตสฺส,กาโร วา.
สพฺพสฺส เอตสทฺทสฺส อกาโร โหติ วา โตถอิจฺเจเตสุ.
อโต, อตฺถ, เอตฺโต, เอตฺถ.
๒๓๒, ๒๖๗. ตฺเร นิจฺจํ.
สพฺพสฺส เอตสทฺทสฺส อกาโร โหติ นิจฺจํ ตฺรปจฺจเย ปเร. อตฺร.
๒๓๓, ๒๖๔. เอ โตเถสุ จ.
สพฺพสฺส เอตสทฺทสฺส เอกาโร โหติ วา โตถอิจฺเจเตสุ.
เอตฺโต, อโต, เอตฺถ, อตฺถ.
๒๓๔, ๒๖๕. อิมสฺสิ ถํ ทานิ ห โต เธสุ จ.
อิมสทฺทสฺส สพฺพสฺเสว อิกาโร โหติ ถํทานิหโตธอิจฺเจเตสุ.
อิตฺถํ, อิทานิ, อิห, อิโต, อิธ.
๒๓๕, ๒๘๑. อ ธุนามฺหิ จ.
อิมสทฺทสฺส สพฺพสฺเสว อกาโร โหติ ธุนามฺหิ ปจฺจเย ปเร. อธุนา.
จคฺคหณมวธารณตฺถํ.
๒๓๖, ๒๘๐. เอต รหิมฺหิ.
สพฺพสฺเสว อิมสทฺทสฺส เอตาเทโส โหติ รหิมฺหิ ปจฺจเย ปเร.
เอตรหิ.
๒๓๗, ๑๗๖. อิตฺถียโต อาปจฺจโย.
อิตฺถิยํ วตฺตมานาย อการโต อาปจฺจโย โหติ.
สพฺพา, ยา, สา, กา. กตรา.
๒๓๘, ๑๘๗. นทาทิโต วา อี.
นทาทิโต วาอนทาทิโตวา อิตฺถิยํ วตฺตมานาย อีปจฺจโย โหติ.
นที, มหี, กุมารี, ตรุณี, สขี, อิตฺถี.
๒๓๙, ๑๙๐. ณว ณิก เณยฺย ณ นฺตุหิ.
ณว ณิก เณยฺย ณ นฺตุอิจฺเจเตหิ อิตฺถิยํ วตฺตมาเนหิ อีปจฺจโย โหติ.
มาณวี, ปณฺฑวี, นาวิกี, เวนเตยฺยี, กุนฺเตยฺยี, โคตมี, คุณวตี, สามาญวตี.
๒๔๐, ๑๙๓. ปติ ภิกฺขุราชีการนฺเตหิ อินี.
ปติ ภิกฺขุ ราชีการนฺเตหิ อิตฺถิยํ วตฺตมาเนหิ อินีปจฺจโย โหติ.
คหปตานี, ภิกฺขุนี, ราชินี, หตฺถินี, ทณฺฑินี, เมธาวินี, ตปสฺสินี.
๒๔๑, ๑๙๑. นฺตุสฺส ตมีกาเร.
สพฺพสฺเสว นฺตุปจฺจยสฺส ตกาโร โหติ วา อีกาเร ปเร.
คุณวตี, คุณวนฺตี, กุลวตี, กุลวนฺตี, สติมตี. สติมนฺตี, มหตี, มหนฺตี,
โคตฺตมตี, โคตฺตมนฺตี.
๒๔๒, ๑๙๒. ภวโต โภโต.
สพฺพสฺเสว ภวนฺตสทฺทสฺส โภตาเทโส โหติ อีกาเร อิตฺถิคเต ปเร.
โภติ อยฺเย, โภติ กญฺเญ, โภติ ขราทิเย.
๒๔๓, ๑๑๐. โภ เค ตุ.
สพฺพสฺเสว ภวนฺตสทฺทสฺส โภอาเทโส โหติ เค ปเร.
โภ ปุริส, โภ อคฺคิ, โภ ราช, โภ สตฺถ, โภ ทณฺฑิ, โภ สยมฺภุ.
เคติ กิมตฺถํ? ภวตา, ภวํ.
ตุคฺคหเณน อญฺญสฺมิมฺปิ วจเน สพฺพสฺส ภวนฺตสทฺทสฺส โภนฺต ภนฺเต
โภนฺโต ภทฺเท โภตา โภ โตอิจฺเจเต อาเทสา โหนฺติ.
โภนฺต, ภนฺเต, โภนฺโต, ภทฺเท, โภตา, โภโต.
๒๔๔, ๗๒. อการปิตาทฺยนฺตานมา.
อกาโร จ ปิตาทีนมนฺโต จ อตฺตมาปชฺชเต เค ปเร.
โภ ปุริสา, โภ ราชา, โภ ปิตา, โภ มาตา, โภ สตฺถา.
๒๔๕, ๑๕๒. ฌลปา รสฺสํ.
ฌลปอิจฺเจเต รสฺสมาปชฺชนฺเต เค ปเร.
โภ ทณฺฑิ, โภ สยมฺภุ, โภติ อิตฺถิ, โภติ วธุ,
๒๔๖, ๗๓. อากาโร วา.
อากาโร รสฺสมาปชฺชเต วา เค ปเร.
โภ ราช, โภ ราชา, โภ อตฺต, โภ อตฺตา, โภ สข, โภ สขา, โภ สตฺถ, โภ สตฺถา.
อิติ นามกปฺเป จตุตฺโถ กณฺโฑ.